Bộ não doanh nhân thành đạt hoạt động như thế nào?

Một nhóm nghiên cứu gồm các nhà thần kinh học và các chuyên gia giảng dạy tại các trường kinh doanh từ Ý và Thụy Sĩ mới đây đã sử dụng một loại máy có tên gọi là fMRI để chụp lại bộ não của các doanh nhân và các nhà quản lý trong khi họ thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm các giải pháp khác nhau cho một vấn đề – điều này được các chuyên gia gọi là “khám phá” (exploration) theo ngôn ngữ chuyên ngành của họ. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khi các doanh nhân tìm ra được hướng hành động mới thì vỏ não trước trán (prefrontal cortex) của họ, tức là bộ phận mà có  liên kết sự sáng tạo, hoạt động mạnh hơn rất nhiều so với các nhà quản lý. Trong khi đó, các nhà quản lý thường có xu hướng chỉ sử dụng nửa bên trái của vỏ não là phần liên quan đến tư duy logic.

Tại sao bộ não của các doanh nhân và nhà quản lý lại tiếp cận vấn đề theo các cách khác nhau như vậy? Một trong những chuyên gia cho rằng, những trải nghiệm khác nhau của các doanh nhân và nhà quản lý có thể là nguyên nhân khiến họ suy nghĩ khác nhau. Các loại tình huống mà các doanh nhân thường xuyên phải đối mặt có thể đã tạo điều kiện cho bộ não của họ tiếp cận việc giải quyết vấn đề theo hướng khác với các nhà quản lý bởi các vấn đề mà họ gặp phải khác hoàn toàn so với các nhà quản lý. Nói tóm lại, nhiều nghiên cứu cho thấy bộ não con người rất “linh hoạt” – nó có thể thay đổi sao cho phù hợp với các kỹ năng và kinh nghiệm cụ thể của mỗi người.

Nhóm nghiên cứu gồm các học giả đến từ Thụy Sĩ và Ý đã tìm thấy một vài bằng chứng ủng hộ cho cách giải thích này. Những nhà quản lý càng tiếp xúc nhiều với những thay đổi trong công việc hàng ngày thì càng có xu hướng tiếp cận vấn đề giống với các doanh nhân hơn.

Tuy nhiên, ngay cả các doanh nhân cũng có thể tiếp cận vấn đề theo những cách khác nhau bởi não của họ có những “liên kết cứng” để có thể vận dụng sự sáng tạo. Như các tác giả của nghiên cứu đã công nhận, những người có thiên hướng sáng tạo bẩm sinh thường dễ bị thu hút bởi công việc kinh doanh hơn là quản lý.

Những “liên kết cứng” (“hard-wiring”) có thể là do di truyền. Nghiên cứu mà tôi đã thực hiện với một đồng nghiệp từ Đại học Cyprus trên hơn 3.000 cặp song sinh của Anh cho thấy việc có cùng các yếu tố di truyền tạo nên “cá tính sáng tạo” cũng khiến cho con người nhạy bén hơn trong việc xác định các cơ hội kinh doanh mới và bắt đầu gây dựng công ty. Tương tự, một nghiên cứu trước đây của chúng tôi chỉ ra rằng những đặc điểm di truyền khiến cho một số người có khả năng sáng tạo tốt hơn cũng ảnh hưởng đến xác suất họ làm việc trong lĩnh vực kinh doanh. Hơn nữa, trong một nghiên cứu khác được thực hiên nhờ sự hợp tác với một nhóm các nhà di truyền học phân tử, chúng tôi nhận thấy rằng một trong các gen điều chỉnh nồng độ dopamine trong não, chất tác động lên khả năng tìm kiếm sự mới lạ, thường xuất hiện nhiều hơn ở các doanh nhân.

Hormones cũng có thể là một yếu tố di truyền ảnh hưởng đến cách tư duy của các doanh nhân. Một nghiên cứu vào năm 2006 đã chỉ ra rằng thông thường nam giới có mức testosterone cao hơn có thể chấp nhận rủi ro dễ dàng hơn cũng như có nhiều khả năng trở thành doanh nhân hơn những người có nồng độ testosterone thấp. Một nghiên cứu vào năm 2011 cho thấy các doanh nhân tiếp xúc với nhiều testosterone  hơn khi ở trong bụng mẹ thường sẽ sở hữu các công ty có tốc độ phát triển nhanh hơn so với những người ít tiếp xúc hơn với loại hormones này.

Cho đến khi giới chuyên gia tìm ra lời giải đáp cho những câu hỏi này, chúng ta sẽ có thể tìm hiểu thêm về vai trò của di truyền và sự nuôi dưỡng trong việc tạo nên sự khác biệt giữa các doanh nhân và những người bình thường. Các nghiên cứu trong tương lai chắc chắn sẽ chỉ ra rằng sự nuôi dạy thực sự đóng một vai trò rất quan trọng, tuy nhiên, tôi linh cảm rằng chúng cũng sẽ khẳng định quan điểm của nhiều chuyên gia về vai trò quyết định của tính di truyền là đúng. Và cuối cùng thì chúng ta sẽ có được kết luận là bộ não của các doanh nhân thực sự được “liên kết theo một cách khác” so với bộ não chúng ta.